آیا کارگران ساختمانی دچار افت شنوایی می شوند؟

تحقیقات نشان می دهد که کارگران ساختمانی به دلیل قرار گرفتن مداوم در معرض صداهای بلند و مخرب، بیشتر از کارکنان سایر صنایع در معرض خطر کم‌شنوایی قرار دارند. نتایج یک مطالعه که داده های بیش از 1.3 میلیون کارگر در معرض سر و صدا بین سال های 2010 تا 2019 را بررسی کرده است، نشان داد که حدود 23 درصد از کارگران ساختمانی درجاتی از کم‌شنوایی داشتند. این در حالی است که این رقم برای کارگران سایر صنایع حدود 20 درصد بوده است.

شایان ذکر است که زیربخش های مختلف صنعت ساخت‌وساز، تاثیر متفاوتی در میزان کم‌شنوایی دارد. برای مثال، کارگرانی که در ساخت بزرگراه ها، خیابان ها و پل ها فعالیت می کنند با 28 درصد کم‌شنوایی، بیشترین آسیب‌دیدگی شنوایی را تجربه کرده‌اند. پیمانکاران آماده‌سازی سایت و ساخت‌وساز مسکن برای خانواده ها، هر دو با 25 تا 26 درصد، در رتبه های بعدی ابتلا به کم شنوایی شغلی قرار دارند.

از دیگر بخش هایی که کارگران آن با مشکل کم‌شنوایی مواجه هستند می توان به ساخت خطوط لوله نفت و گاز و همچنین تکمیل ساختمان ها اشاره کرد که در هر دو حوزه نرخ کم‌شنوایی 25 درصد گزارش شده است. این آمار نشان می دهد که اتخاذ اقدامات پیشگیرانه و استفاده از تجهیزات محافظ شنوایی، می تواند به بهبود سلامت شنوایی این کارگران کمک کند و مانع از بروز مشکلات جدی در آینده شود.

افت شنوایی شغلی چیست؟

افت شنوایی شغلی نوعی کم‌شنوایی است که به دلیل مواجهه مداوم با عوامل زیان‌آور در محیط های کاری ایجاد می شود. این عوامل شامل سر و صدای شدید و مواد شیمیایی سمی برای گوش هستند. سر و صدا به عنوان عامل اصلی کم‌شنوایی شناخته می شود، اما مواد شیمیایی نیز می توانند تأثیرات زیان‌باری بر سلامت شنوایی داشته باشند. مواجهه همزمان با سر و صدا و مواد شیمیایی ممکن است آسیب بیشتری نسبت به هر یک به تنهایی ایجاد کند، اما بسیاری از مواد شیمیایی به طور کامل از نظر تأثیر بر شنوایی بررسی نشده‌اند و همچنان ممکن است خطرات ناشناخته‌ای وجود داشته باشد.

بر اساس مطالعات انجام شده، معدن با شیوع 17 درصد، بیشترین میزان کم‌شنوایی شغلی را دارد. پس از آن، بخش های ساخت‌وساز با 16 درصد و تولید با 14 درصد قرار دارند. در نهایت، بخش ایمنی عمومی با 7 درصد، کمترین میزان آسیب شنوایی را گزارش کرده است. به طور کلی، حدود 33 درصد از بزرگسالان که در معرض نویزهای شغلی قرار داشته‌اند، شواهدی از آسیب شنوایی دارند. بررسی ها نشان داده است که حتی برخی صنایعی مانند املاک و مستغلات یا مراکز تماس که کم‌خطر در نظر گرفته می شوند نیز تاثیر قابل توجهی روی افت شنوایی دارند.

از دیگر شاغلانی که به‌دلیل مواجهه مداوم با صداهای بلند یا محیط های پر سروصدا، بیشتر در معرض ابتلا به افت شنوایی شغلی قرار دارند می توان به اعضای خدمه پرواز، رانندگان آمبولانس و کارگران کارخانه ها اشاره کرد. کشاورزان نیز به دلیل صدای بلند حیوانات و ماشین‌آلات با خطر کاهش شنوایی مواجه‌اند. علاوه بر این، معلمان تربیت‌بدنی به دلیل سر و صدای مداوم محیط مدرسه و دندانپزشکان به دلیل صدای دستگاه های توربینی در معرض خطر قرار دارند.

افرادی مانند ستاره های موسیقی، بارمن ها و موتورسواران نیز به دلیل مواجهه با صداهای بلند در کنسرت ها یا ترافیک شهری مستعد آسیب شنوایی هستند. حتی کسانی که در محیط های پر سروصدای کوتاه‌مدت مانند کنسرت یا باند فرودگاه قرار می گیرند، ممکن است با کاهش شنوایی مواجه شوند.

انواع کاهش شنوایی شغلی

همانطور که گفتیم، کاهش شنوایی شغلی زمانی رخ می دهد که فرد در محیط کاری خود به دلیل قرار گرفتن در معرض صداهای بلند یا مواد شیمیایی آسیب‌زا دچار افت شنوایی شود. این نوع آسیب بسته به شدت و نوع مواجهه به دو دسته تقسیم می شود.

ترومای آکوستیک:

این نوع کاهش شنوایی به‌صورت ناگهانی و پس از تنها یک مواجهه با صدای بسیار بلند مانند شلیک گلوله یا انفجار رخ می دهد. آسیب در این حالت ممکن است فوری و غیرقابل بازگشت باشد.

کاهش شنوایی مزمن (NIHL):

این نوع به دلیل مواجهه تدریجی و مداوم با صداهای کمتر اما پایدار ایجاد می شود. برای مثال، گوش دادن مداوم به موسیقی با صدای بلند از طریق هدفون ممکن است به‌مرور زمان باعث کاهش شنوایی شود.

علت کم شنوایی کارگران ساختمانی

کارگران صنعت ساخت‌وساز به‌طور مداوم در معرض صدای بلند تجهیزات سنگین قرار دارند که این مسئله خطر کاهش شنوایی را برای آن ها افزایش می دهد. این صداها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: نویز پهن باند، نویز ضربه‌ای و نویز تونال که هر یک به شیوه‌ای متفاوت بر شنوایی تأثیر می گذارند و ممکن است باعث آسیب موقت یا دائمی شوند.

نویز پهن باند:

نویز پهن باند که به آن نویز گسترده نیز گفته می شود، به صداهایی اطلاق می شود که انرژی صوتی آن در دامنه وسیعی از فرکانس های شنیداری پخش می شود. این نوع نویز شامل صدای ماشین‌آلات سنگین، تردد وسایل نقلیه بزرگ و فرکانس های ناشی از صحبت های محیطی است و به دلیل ماهیت تصادفی یا گسترده خود، به تدریج به شنوایی آسیب می زند.

نویز ضربه‌ای:

نویز ضربه‌ای به صداهای ناگهانی و کوتاه با حجم بالا اشاره دارد که شامل صدای چکش های پنوماتیک، پتک ها و سایر ابزارهای ضربه‌ای می شود. این صداهای شدید می توانند حتی با یک بار مواجهه باعث آسیب های جدی و دائمی به شنوایی شوند.

نویز تونال:

نویز تونال به صداهایی اطلاق می شود که در یک فرکانس ثابت ایجاد می شوند. این نوع نویز معمولاً توسط تیغه ها، فن ها و موتورها تولید می شود که در پروژه های ساختمانی کاربرد گسترده‌ای دارند. صداهای ناشی از برش بتن و اره های صنعتی نمونه هایی از این دسته هستند. مواجهه مداوم با این نوع صداها بدون استفاده از تجهیزات محافظتی می تواند به مشکلات شنوایی منجر شود. برای کاهش این خطرات، به‌کارگیری تجهیزات ایمنی و مدیریت صحیح صدا در محیط کار ضروری است.

افت شنوایی کارگران ساختمانی از چه نوعی است؟

کارگران ساختمانی به‌دلیل قرارگیری طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند ناشی از ابزارهای صنعتی و ماشین‌آلات سنگین، بیشتر به کم شنوایی ناشی از سر و صدا (NIHL) دچار می شوند. این نوع کم شنوایی به‌طور تدریجی و در اثر قرارگیری مداوم در معرض صداهای بلند ایجاد می شود و معمولاً به شکل کم شنوایی حسی عصبی (sensorineural hearing loss) ظاهر می شود.

در این نوع کم شنوایی، آسیب به سلول های مویی موجود در حلزون گوش رخ می دهد که مسئول انتقال امواج صوتی به مغز هستند. به‌طور معمول، این نوع کم شنوایی غیرقابل بازگشت است و با گذشت زمان، شدت آن بیشتر می شود. این مشکل می تواند به تدریج توانایی فرد در شنیدن صداهای با فرکانس بالا را کاهش دهد، که اغلب به‌صورت مشکل در شنیدن گفتار و صداهای محیطی مانند مکالمات در شلوغی یا از دست دادن دقت در تشخیص صداها نمایان می شود.

در کارگران ساختمانی، این نوع کم شنوایی معمولا به‌دلیل استفاده از ابزارهای پر سر و صدا و ماشین‌آلاتی مانند دریل های برقی، چکش های صنعتی، لودرها و سایر دستگاه های برش یا حفاری به وجود می آید. بدون استفاده از محافظ شنوایی مناسب، این آسیب به مرور زمان تشدید شده و مشکلات شنوایی جدی‌تری به‌وجود می آورد.

نحوه تشخیص و درمان کاهش شنوایی شغلی

تشخیص کم شنوایی شغلی معمولا به بررسی های دقیق نیاز دارد. در معاینه فیزیکی، به‌طور معمول تغییرات ظاهری خاصی مشاهده نمی شود، بنابراین تست های خاصی برای ارزیابی وضعیت شنوایی ضروری است. شنوایی سنجی، سی تی اسکن سر و ام آر آی مغز از جمله‌ تست های تخصصی است که برای بررسی وضعیت بیمار مبتلا به کم شنوایی شغلی به کار می رود.

شنوایی‌شناسی (Audiometry): تست اصلی برای ارزیابی دقیق توانایی شنوایی فرد است که به کمک آن می توان میزان آسیب وارد شده به گوش داخلی را تعیین کرد.

سی‌تی‌اسکن سر (CT scan): این آزمایش برای ارزیابی ساختارهای داخلی گوش و مغز انجام می شود تا بررسی کند آیا مشکل از نواحی دیگر مانند عفونت ها یا آسیب های ساختاری است.

ام‌آرآی مغز (MRI): این آزمایش برای بررسی مغز و عصب شنوایی انجام می شود و کمک می کند تا مشکلات مربوط به اعصاب یا آسیب های دیگر شنوایی شناسایی شوند.

پس از بررسی ها و تشخیص ابتلای بیمار به کم شنوایی شغلی، درمان شروع می گردد. از آنجا که کم شنوایی ناشی از شغل معمولا دائمی است، درمان آن با اهداف خاصی نظیر موارد زیر انجام می شود:

کاشت حلزون شنوایی: در برخی موارد، اگر کم شنوایی بسیار شدید باشد، ممکن است کاشت حلزون شنوایی به‌عنوان درمانی مؤثر برای بازگرداندن برخی از قابلیت های شنوایی در نظر گرفته شود.

آیا می توانیم از کم شنوایی شغلی جلوگیری کنیم؟

جلوگیری از کم شنوایی شغلی نیازمند استفاده از روش های مختلف برای کاهش قرارگیری در معرض صداهای بلند است. در این راستا، کنترل های نویز اولین خط دفاعی برای محافظت از شنوایی کارگران به شمار می روند. هدف از این کنترل ها، کاهش شدت نویز تا حدی است که خطر آسیب شنوایی به حداقل برسد. حتی کاهش چند دسی‌بل در شدت صدا می تواند به کاهش خطر کم شنوایی، بهبود ارتباطات و کاهش مزاحمت های ناشی از سر و صدا کمک کند.

کنترل های مهندسی

کنترل های مهندسی شامل اقدامات مختلفی هستند که به کاهش سطح قرار گرفتن در معرض صدا در محیط کار کمک می کنند. این اقدامات معمولا شامل تغییرات فیزیکی در تجهیزات یا منبع نویز است. در اینجا به برخی از این اقدامات اشاره می کنیم:

انتخاب ابزار و ماشین‌آلات کم‌صدا: استفاده از دستگاه های کم‌صدا مانند نقشه های راه آرام برای کاهش تولید نویز.

نگهداری و روغن‌کاری ماشین‌آلات: ماشین‌آلات و تجهیزات مانند یاتاقان ها باید به‌طور مرتب نگهداری و روغن‌کاری شوند تا از تولید صداهای اضافی جلوگیری شود.

استفاده از موانع صوتی: نصب دیوارهای صوتی یا پرده های ویژه می تواند منبع نویز را از کارگران جدا کند.

محصور کردن یا جداسازی منابع نویز: در برخی موارد، محصور کردن یا جداسازی منابع نویز می تواند تاثیر زیادی در کاهش خطر داشته باشد.

کنترل های اداری

این نوع کنترل ها شامل تغییرات در فرآیند کاری و محیط است که به کاهش قرار گرفتن در معرض سر و صدا کمک می کند. برخی از این اقدامات شامل:

افزایش فاصله از منابع نویز: در صورتی که کارگران در فاصله‌ای دورتر از منابع نویز قرار گیرند، میزان قرار گرفتن آنها در معرض سر و صدا کاهش می یابد.

کاهش مدت زمان قرارگیری در معرض نویز: محدود کردن زمان کار با ماشین‌آلات پر سر و صدا و اطمینان از ایجاد زمان های استراحت برای کارگران در مناطق آرام.

فراهم کردن مکان های آرام: ایجاد اتاق های ضد صدا یا مناطق آرام برای استراحت کارگران و بازیابی شنوایی آنها.

استفاده از محافظ شنوایی

زمانی که کنترل های مهندسی و اداری به‌تنهایی کافی نباشند، استفاده از محافظ های شنوایی مانند گوش‌بندها و گوش‌گیرها می تواند ضروری باشد. این دستگاه ها برای محافظت از شنوایی کارگران در برابر سر و صدای محیط استفاده می شوند. در برخی موارد، هنگامی که تست های شنوایی نشان‌دهنده آسیب شنوایی قابل توجه است، این محافظ ها به عنوان راه‌حل موقتی و یا تکمیلی برای کاهش آسیب های بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

برنامه های حفاظت از شنوایی:

برنامه محافظت از شنوایی موثر باید شامل اقداماتی چون پایش سطح نویز در محیط کار، اطلاع رسانی به کارگران، تست شنوایی منظم و آموزش آگاهی باشد. طی این اقدامات، میزان نویز در محیط کار برای کارگران شناسایی می‌شود، کارگران از نتایج پایش نویز و خطرات احتمالی آگاه می‌شوند، برای ارزیابی سلامت شنوایی خود، مرتبا چک می‌شوند و در نهایت راجع به نحوه استفاده صحیح از محافظ‌های شنوایی و روش‌های پیشگیرانه آموزش می‌بینند.

استفاده از این روش ها می تواند به طور مؤثری از کم شنوایی شغلی جلوگیری کرده و سلامت شنوایی کارگران را حفظ کند.

https://www.parsaudiologyclinic.com/hearing-aid-in-karaj/

مجله ساختمان