سامانه املاک واسکان چشم انتظار کاهش کم کاری بانک مرکزی در اتصال

به گزارش مجله ساختمان به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، ایوب محمودی، کارشناس سیاست‌گذاری مسکن، در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به سامانه ملی املاک و اسکان و هدف آن در شفاف‌سازی وضعیت مالکیت و سکونت املاک در کشور، نقش حیاتی این سامانه را در شناسایی خانه‌های خالی، جلوگیری از سفته‌بازی و اجرای طرح‌های حمایتی مسکن برجسته کرد. وی اتصال کامل بانک‌ها به این سامانه را عاملی کلیدی در بهبود کارایی نظام اقتصادی دانست و بر اهمیت آن تأکید نمود. این اتصال، به گفته محمودی، به بانک‌ها این امکان را می‌دهد تا با استعلام وضعیت ملک، در فرآیندهای اعطای تسهیلات، ارزیابی وثایق و شناسایی متقاضیان واقعی مسکن، دقت و کارایی بیشتری داشته باشند.

با این حال، محمودی به کم‌کاری در فرآیند اتصال بانک‌ها به سامانه اشاره کرد و از وجود موانع چندوجهی در این راستا خبر داد. پیچیدگی‌های فنی در تبادل اطلاعات بین سامانه‌های مختلف بانکی و سامانه املاک و اسکان، عدم اولویت‌دهی کافی از سوی برخی بانک‌ها و ملاحظات احتمالی در خصوص دسترسی به اطلاعات هویتی و مالی مشتریان، از جمله این موانع ذکر شدند. وی همچنین نقش نظارتی بانک مرکزی را در این زمینه مورد نقد قرار داد و بیان داشت که بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر، نتوانسته است سازوکار لازم برای الزام و پیگیری جدی این اتصال را به طور کامل فراهم آورد.

عدم اتصال کامل بانک‌ها به سامانه املاک و اسکان، پیامدهای منفی قابل توجهی به همراه دارد. در بعد اقتصادی، این امر می‌تواند به سفته‌بازی در بازار مسکن دامن زده، مانع از ورود سرمایه‌های سرگردان به سمت تولید شود و اجرای طرح‌های مسکن حمایتی را با چالش مواجه کند. شناسایی خانه‌های خالی و اعمال مالیات بر آن‌ها نیز با دشواری روبرو خواهد شد. از منظر اجتماعی، این وضعیت نابرابری در دسترسی به مسکن را تشدید کرده و به افزایش شکاف طبقاتی کمک می‌کند. در حوزه نظارتی نیز، ضعف در دسترسی به اطلاعات جامع و به‌روز، توانایی نهادهای دولتی برای برنامه‌ریزی و اتخاذ تصمیمات صحیح در حوزه مسکن را محدود می‌سازد.

سامانه ملی املاک و اسکان به عنوان یکی از اجزای اصلی طرح‌های کلان دولت در حوزه مسکن، هدف شفاف‌سازی و ساماندهی بازار مسکن را دنبال می‌کند. سابقه تلاش‌های دولت در این راستا به دهه‌های گذشته بازمی‌گردد، هرچند با چالش‌های متعددی مواجه بوده است. برخی از این چالش‌ها شامل مقاومت مالکان در ارائه اطلاعات دقیق، ناکافی بودن زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و کمبود نیروی انسانی متخصص بوده‌اند. سامانه فعلی با هدف رفع این کمبودها و استفاده از تکنولوژی‌های نوین طراحی شده است.

کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که اتصال کامل بانک‌ها به این سامانه، نه تنها به شفاف‌سازی بازار کمک می‌کند، بلکه امکان ارائه تسهیلات هدفمندتر را نیز فراهم خواهد آورد. این امر به کاهش ریسک در اعطای وام‌های مسکن و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها کمک خواهد کرد. علاوه بر این، اطلاعات حاصل از این سامانه می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های کلان دولتی در حوزه مسکن، از جمله تخصیص منابع و ساخت مسکن حمایتی، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کند. در نهایت، تسریع در اتصال بانک‌ها به سامانه املاک و اسکان، گامی ضروری در جهت ایجاد ثبات و عدالت در بازار مسکن و کاهش نابرابری‌های اجتماعی در این حوزه به‌شمار می‌رود. موفقیت این طرح نیازمند همکاری همه جانبه بانک‌ها، بانک مرکزی و سایر نهادهای ذیربط است. به نظر می‌رسد که پیگیری جدی‌تر از سوی نهادهای نظارتی برای رفع موانع موجود، ضروری و مهم باشد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان